Batı Gobi-Altay Makaslama Zonu'nun Paleosismolojisi ve Tektonik Jeomorfolojisine İlişkin Türkiye-Moğolistan Ortak Projesi

by Tülay Türk | Oca 24, 2023

Orta Asya en az yirmi yıldır ITÜ'den birçok çalışmaya konu olmuştur. Sadece tektonik evrim değil, aynı zamanda 'Türk Tipi Orojenez' olarak adlandırılan yeni bir orojenik büyüme hakkında fikirler, şimdi 'Altaids' olarak bilinen bu bölge için geliştirilmiştir. Şengör ve ark. (1993) 2021'den 2024'e kadar TÜBİTAK ve Moğol Bilimler Akademisi (MAS) tarafından finanse edilen ortak projemiz, Gobi-Altay kesme bölgesinin batı kısımları boyunca aktif deformasyonun ayrıntılarını ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. Bu 200 km genişliğinde Sinistral sistemi çoğunlukla Güney-güneybatı Moğolistan'daki Altaids'in eski grev-kayma hatalarının kalıtsal yapılarını kullanıyor. Sadece Gobi Altay kesme bölgesi değil, aynı zamanda çevredeki diğer ana faylar, 20. yüzyılda (1905-1957) 52 yıl boyunca eşit veya 8'den büyük büyüklükte dört deprem üretmiştir.

2022 yazında saha araştırmamızın ilk ayağını, İTÜ Jeoloji Mühendisliği Bölümü ve Astronomi ve Jeofizik Enstitüsü'nden (MAS) araştırmacıların Batı Bogd ve Göller Vadisi fayları üzerinde çeşitli paleosismolojik hendek çalışmaları yaptıkları gerçekleştirdik. Bu açmaların paleo olaylarının başarılı bir şekilde tarihlendirilmesi, bu aktif tektonik yapıların uzay-zamansal sismik davranışı hakkındaki bilgilerimize katkıda bulunacaktır. 2023 yılında, bu geniş sol yönlü kayma bölgesinin yamulma birikimi hakkında daha iyi bir tabloya sahip olmak için özellikle morfokronolojik kayma oranı tahminleri konusundaki çalışmalarımızı genişleteceğiz. Projenin sonunda, Moğolistan'ın doğrultu atımlı fayları ile bu tür karasal ortamlar arasındaki olası gerilim transferi hakkında daha fazla bilgi vermeyi planlıyoruz.

Türk Ekibi: Cengiz Zabcı (ITU), Gürsel Sunal (ITU), M. Korhan Erturaç (GTU), Boris A. Natal’in (ITU), Havva Neslihan Kıray (ITU), Ali Akın (ITU), Cemre Ay (ITU)

MAS Ekibi: Ulziibat Munkhuu, Nyambayar Tsend-Ayush, Boldbaatar Ganbaatar, Dolgoon Ayush, Battogtokh Devaasambuu, Bayasgalan Amgalan

İTÜ Maden Fakültesi

İstanbul Teknik Üniversitesi Maden Fakültesi 1 Mart 1953 yılında öğretime başlamıştır. Almanya'da eğitim görmüş Türk ve Alman öğretim üyelerinin kurucu olarak görev aldığı İTÜ Maden Fakültesi'nde Aachen, Clausthal, Freibergmadencilik okulları benzeri maden arama, işletme, cevher hazırlama ve metalurjialanları yer almıştır.

Bugün Maden Fakültesi, Maden, Jeoloji, Petrol ve Doğalgaz, Jeofizik ve Cevher Hazırlama Mühendisliği olmak üzere 5 bölüme sahip ülkemizde ilk olma özelliğini sürdüren tek Fakülte’dir. Kuruluşundan bugüne Maden Fakültesi’nden mezun Maden Mühendisleri, Jeoloji Mühendisleri, Petrol ve Doğalgaz Mühendisleri ile Jeofizik Mühendisleri Türkiye’nin her yerinde maden, doğalgaz, petrol ve jeotermal aramalarında ve işletme sahalarında, tünel, köprü, baraj, santral şantiyelerinde mühendis ya da danışman olarak görev yapmaktadırlar. Akademide kalmak isteyen mezunlarımız ise ülkemizin ve dünyanınçeşitli üniversitelerinde çalışmaktadırlar.
abetakreditasyon